Naar het westen

De reis naar Mount Kailash in het westen van Tibet begint bij Kodari, de grensplaats tussen Nepal en Tibet. We laten de groene heuvels, bloemen en palmen van Nepal achter ons en stappen uit onze lekkere warme jeep. Met flinke tassen op de rug en in de hand lopen we de 'Friendship Bridge' over: als we de rode stickerlijn midden op de brug passeren, zijn we in Tibet ofwel China. Aan de andere kant is het meteen anders. Een modern en schoon douanegebouw met een X-ray en een serieuze tassencontrole. Foute boeken of muziek (verwijzend naar onafhankelijk Tibet) worden er direct uitgevist. Zelfs onze reisgids is verboden verklaard aangezien erin verwezen wordt naar de tibetaanse regering in ballingschap. Gelukkig mag alles wat in onze tassen zit, gewoon mee. Het duurt even voordat we alle balies met de verplichte formaliteiten bewandeld hebben. We moeten ons na de douane namelijk ook registreren bij de politie. Die is echter eerst van 12.30 tot 15.30 uur met lunchpauze en daarna blijft het kantoor van de 'People Police' gewoon op slot, want er is een meeting. Net als we denken dat ze voor sluitingstijd niet meer open gaan en wij in treurig Zhangmu moeten blijven die nacht, kunnen we ons alsnog registreren. Daarna volgt onze rit naar Nyalam, waar we zullen slapen. Met onze tibetaanse gids en chauffeur rijden we langzaam naar boven, letterlijk de Himalaya door. Groen Nepal laten we achter ons: we rijden ineens langs sneeuwvelden, witte toppen en bevroren watervallen, samen doet het geheel je denken aan een ruig maanlandschap. Ook is het meteen een flink stuk kouder.

In Nyalam slapen we in een net maar koud hotel. De waterleidingen van de gezamenlijke buiten-wasbak bevriezen 's nachts en ook in de gezamenlijke eetzaal valt geen warmte te halen. Onze eerste aanraking met de kou van Tibet. We blijven een extra dag in Nyalam om te wennen aan de hoogte. Een klein wandelingetje maakt duidelijk dat dit helemaal niet overbodig is, al na een paar meter happen we naar lucht. We lopen een stuk over de net aangelegde weg en helpen de opruimploeg (ja, er zijn speciale busjes met werkers die gevallen stenen van de weg afvegen) een handje. Op de terugweg worden we door een eenzame tibetaan zijn huis ingetrokken. Hij wil ons heel graag wat te drinken aanbieden, maar zijn troebele water weigeren we. We stappen over een dode vos die in de keuken ligt, zijn gebedsruimte binnen. Het geïmproviseerde gebed dat hij voor onze ouders en onszelf houdt, maakt ondanks al het vreemde in deze ontmoeting, bijzonder veel indruk.

De dag erna rijden we verder naar Saga. Hierbij gaan we over een gigantische pas van meer dan 5000 meter. De Himalayan-range is tot vele kilometers ver te zien. Eenmaal in Saga is het weer verslechterd en moeten we het doen met een sneeuwstorm. In ons veel te dure en vieze chinese hotel hebben de bedden wel een elektrische deken, maar is er geen water. Gauw de warmte van het restaurant in. De plaatselijke kroeg wordt verwarmd met een kachel waarin 'sheep-shit' opgestookt wordt: erg effectief in een land dat bijna volledig boven de boomgrens ligt en waar C.V. niet is doorgedrongen. Naast dronken overheidspersoneel eten wij onze noodles met wortel en ui (een soort tibetaanse hutspot) en drinken we samen een liter tomaat/ei-soep op.

Op weg naar onze volgende stop Paryang, passeren we hoge zandduinen en wilde paarden en herten, dit alles tegen de schitterende achtergrond van de witte toppen van de Himalaya. We laten in Paryang ook de luxe van de elektrische deken achter ons. In ons onderkomen is geen water, geen stroom en zijn de WC's buiten. Wassen doen we met een teiltje en vanaf de WC hebben we mooi uitzicht op de zandduinen en de witte toppen. De gastvrouw is erg aardig en kookt met wat rijst en groente de sterren van de hemel. Ons rondje om de stupa van het dorp levert veel contact op. Niet de tibetanen die daar allemaal zijn samengekomen, maar wijzelf zijn de attractie. Later zullen we aan deze momenten terugdenken als ware dit een inkijkje in het authentieke Tibet, zoals het in Lhasa alleen nog te vinden is als je heel goed kijkt.

Onze rit gaat verder naar het westen, we komen steeds meer nomaden met kuddes yaks en schapen tegen. Naast de grote groepen dieren zie je vaak een verlaten tentje en een soort tractor met enorme aanhanger, het enige vervoermiddel van de nomaden. Uit de tent komt een pluimpje rook, blijkbaar wordt de tent van binnen lekker verwarmd. De schapen grazen hier van het weinige mos en gras, alvorens ze aan hun lange tocht door de Himalaya beginnen op weg naar Nepal, op weg naar de verkoop. Deze handelsroutes zijn al duizenden jaren oud. Verder zien we bij het zoveelste checkpoint (iedere keer moeten we een nieuwe permit voor een nieuw stukje provincie laten zien en ons opnieuw voor het nieuwe gebied registreren) vooral wilde honden. Samen met wat mooie vogels hebben we dan alle fauna die zo hoog kan overleven, wel beschreven.

Bovenop een flinke pas hebben we voor het eerst zicht op Lake Manasarovar en op Mount Kailash. Hier was het allemaal om te doen! Eerst doet de ronde top van Kailash ons aan een eierdopje denken, dit is ook wel toepasselijk aangezien het Tweede Paasdag is. Maar al heel snel krijgen we door dat deze berg veel meer respect afdwingt dan dat je er stomme grapjes over kunt maken. De sneeuw op Mount Kailash schittert trots in de zon. Ook heeft de ronde vorm van de top (in tegenstelling tot de spitse bergen eromheen) iets uitnodigends, vriendelijks. Voordat we Mount Kailash van dichtbij gaan beleven, dalen we af naar het mysterieuze en heilige Manasarovar. Dit meer is zowel voor de boeddhisten als voor de hindoes heilig: voor de tibetanen omdat de moeder van Buddha er een bad in zou hebben genomen en voor de hindoes omdat zij in het meer de verbeelding van de oppergod Brahma zien. Het meer kleurt turkoois en een hele rij witte toppen spiegelt in het water. Helaas zijn er nu geen pelgrims die een heilig bad nemen. Het is in verband met de kou nog te vroeg in het seizoen. Hoe had dat baden ook eigenlijk gemoeten tussen al dat ijs? Uiteraard hebben wijzelf het ook weer koud, dus we besluiten gebruik te maken van de hotspring. In eerste instantie lijkt dit meer op een notspring: een lelijk verlaten huisje dat ook nog eens op slot zit, belooft niet veel. Tibetanen ruiken echter dat er geld te verdienen valt, dus er komt al snel een man aangesprint. Het huisje blijkt enorme houten badkuipen te bevatten, aangesloten op een pijpleiding waaruit het hete water komt. In verband met de hygiëne wordt er een soort reusachtige boterhamzak ingelegd waar je vervolgens zelf weer in moet gaan zitten. Grappig systeem en het wassen van de haren is na al die dagen zeer welkom. Warm van binnen maar in een steenkoude wind beleven wij de zonsondergang aan Manasarovar. Tussen de vele zwerfhonden vragen we ons af waar we aan begonnen zijn. Is dit niet een beetje te koud en spartaans voor ons? We staan naast gebedsmolens die als vanzelf draaien in de stevige wind. Daarnaast liggen yak-schedels en hoorns die met gebeden gegraveerd zijn (om mani padme hum). Mount Kailash kleurt door de ondergaande zon honinggeel, terwijl het meer steeds donkerder wordt. Wat een plek. We nemen de kou en het gebrek aan comfort voor lief, gewoon om hier te kunnen zijn.